جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات



جراح مغز و اعصاب شامل درمان طیف وسیعی از بیماریها میشود که حتی ممکن است نیاز به جراحی نداشته باشند مثل بیرون زدگی دیسک کمر و گردن که ممکن است با دارو و فیزیوتراپی درمان شوند یا نیاز به جراحی‌های بسته مثل لیزر و اوزون داشته باشند و در مواردی هم جراحی باز کمک خواهد کرد. تعداد زیادی از سایر بیماریهای ستون فقرات هم میتوانند توسط جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات درمان شوند مثل سرخوردگی مهره، تنگی کانال نخاعی، انحراف ستون فقرات، شکستگیها و دررفتگی‌ها، عفونتها و در نهایت تومورهای نخاع و مهره‌ها.
گروه دیگری از بیماریهایی که لازم است برای درمان آنها به جراح مغز و اعصاب مراجعه کرد مربوط به مغز میشوند مثل تومورهای مغزی، آدنوم هیپوفیز، خونریزی مغزی، اختلالات عروقی مثل آنوریسم و کلافه‌های شریانی وریدی، مشکلات مادرزادی مثل سندروم کیاری، هیدروسفالی، ضربه مغزی و شکستگی‌های جمجمه. از طرف دیگر بیماریهایی هستند که گرچه معمولا توسط همکاران نورولوژیست (داخلی مغز و اعصاب) درمان میشوند اما گاهی درمانهای جراحی میتواند در موارد مقاوم که به هیچ درمان دارویی پاسخ نمیدهند موثر باشد مانند صرع، پارکینسون و تعدادی از اختلالات حرکتی مشابه، بیماریهای عصبی عضلانی که برای تشخیص قطعی آنها ممکن است نمونه برداری مورد نیاز باشد و سکته‌های مغزی وسیع که سبب تورم شدید مغز و بالا رفتن فشار داخل جمجمه میشوند.
درمان جراحی با اشعه یا گامانایف هم در برخی ضایعات توموری یا عروقی بکار میرود. بخش دیگری از فعالیت جراحان مغز و اعصاب در کنترل درد است، مثل نورالژی یا درد برق آسای صورت، درد مفاصل ستون فقرات و کلا انواعی از درد که در اثر تحریک عصبها و التهاب آنها ایجاد میشوند و امروزه بصورت پی پی حوزه‌های جدیدی وارد حیطه فعالیت ب

هترین جراح مغز و اعصاب میگردد.


تنگی کانال نخاع کمری

نخاع و ریشه های عصبی داخل کانالی در ستون فقرات عبور میکنند که شامل بخشهای استخوانی و رباطها میشود. به دلایل مختلف ممکن است این کانال تنگ شود و باعث فشار روی نخاع و ریشه های عصبی گردد. شایعترین قسمتی از ستون فقرات که به این مشکل دچار میگردد قسمت کمری است.

 

علت ایجاد تنگی کانال کمری چیست؟

در واقع ایجاد تنگی کانال کمری قسمتی از روند پیری ستون فقرات است و معمولا در سن بالای ۶۰ سال، در برخی خفیف‌تر و در برخی شدیدتر خود را نشان میدهد. با گذر زمان به تدریج زوائد استخوانی در اطراف مفاصل ستون فقرات و لبه‌های کانال نخاعی ایجاد میگردد و رباطها هم انعطاف پذیری خود را از دست داده و حجم آنها افزایش می‌یابد و به این شکل با برجسته شدن به داخل کانال نخاعی فضای نخاع را محدود و تنگ میکنند.

علت ایجاد تنگی کانال کمر
علت ایجاد تنگی کانال کمر

نوعی تنگی کانال کمری به صورت مادرزادی وجود دارد که شکل و ساختار مهره ها به گونه‌ای است که فضای کانال نخاعی را محدود می‌نماید. این افراد معمولا در سنین جوانی متوجه این موضوع نمیشوند اما با شروع میانسالی و در زمانی که روندهای پیری ستون فقرات شروع شده و در واقع در سن کمتری از سایرین علائم بیماری را نشان میدهند.

علائم تنگی کانال کمر چیست؟

طبیعتا روند پیری ستون فقرات با درد در ناحیه کمر هم همراه خواهد بود. این درد با فعالیت و راه رفتن تشدید میگردد. به تدریج با ایجاد تنگی، علامتی به نام لنگش” خود را نشان میدهد؛ به این صورت که پس از مسافتی راه رفتن بیمار در پاها احساس درد، بی حسی، گز گز و یا ضعف میکند و دیگر نمی تواند به مسیر خود ادامه دهد مگر اینکه مدتی بنشیند و استراحت کند تا به اصطلاح پاهای او آزاد شوند”. غیر از استراحت، گاهی با خم شدن به جلو نیز این احساس رهایی از درد پا برای فرد ایجاد میگردد و بیماران تنگی کانال تمایل دارند که پس از مقداری پیاده روی بایستند و به جلو خم شوند. مساله مهم این است که در بیشتر بیماران این علائم پیشرونده است؛ یعنی اگر الان پس از یک ربع پیاده روی نیاز به استراحت دارند، شش ماه قبل میتوانستند نیم ساعت پیاده روی بی وقفه داشته باشند و در ماههای بعد احتمالا بعد از ده دقیقه باید جایی را برای نشستن پیدا کنند.با پزشک و جراح مغز و اعصاب مشاوره کنید

ایجاد لنگش متناوب، علامت اصلی تنگی کانال کمری

علامت دیگری که در بعضی بیماران تنگی کانال کمری مشاهده میشود درد سیاتیک است. سیاتیک در واقع اسم بیماری خاصی نیست، بلکه یک نوع علامت و درد است به این شکل که این درد از کمر یا باسن شروع شده و به پشت ران و زانو و بعد ساق پا و مچ تیر میکشد. معمولا درد سیاتیک این بیماران هم با فعالیت و راه رفتن، ایجاد یا افزایش می‌یابد.
در مراحل پیشرفته بیماری، درد کمر، درد پا و گزگز پاها تقریبا همیشه وجود دارند و بیمار قادر به حرکت و راه رفتن نیست و حتی ممکن است به بی اختیاری ادرار و مدفوع و از کار افتادن -یا به اصطلاح فلجی”- پاها منجر گردد.

درد سیاتیک، درد کمر، اختلال در قدرت پاها و عدم کنترل ادرار و مدفوع از جمله علائم تنگی کانال کمری در مراحل اولیه تا پیشرفته است.

تنگی کانال کمر چگونه تشخیص داده میشود؟

برای بیماری که مشکوک به تنگی کانال کمر است معمولا با انجام

ام آر آی انجام بیماری تشخیص داده میشود. در کنار آن، نوار عصب و عضله هم میتواند میزان درگیری و آسیب اعصاب پاها را بهتر نشان دهد. گاهی انجام عکس ساده، سی تی اسکن و اسکن استخوان برای تشخیص بیماریهای همزمان با تنگی کانال بکار میروند.

چه بیماریهایی با تنگی کانال کمری همراهی دارند؟

در برخی بیماران تنگی کانال با سایر مشکلات ستون فقرات همراه است؛ مثل بیرون زدگی دیسک، لقی مهره و پوکی استخوان. پس نباید این تصور وجود داشته باشد که فقط با یکی از این بیماریها درگیر هستیم و گاهی لازم است همزمان چند مشکل با هم درمان شوند. به عنوان مثال گاهی لازم است با درمان دارویی تزریقی یا خوراکی به سرعت جلوی پیشرفت پوکی استخوان گرفته شود وگرنه موفقیت هر نوع درمانی برای تنگی کانال بسیار کم خواهد بود و یا اینکه اگر تنها راه ممکن برای تنگی کانال یک بیمار جراحی باشد، بررسی از نظر لقی مهره ضروری است تا حین عمل به غیر از تراشیدن استخوانها و آزاد کردن عصبها، با کمک پلاتین گذاری ناپایداری و لقی مهره‌ها هم درمان شوند.

تنگی کانال کمر چگونه درمان میشود؟

همانطور که ذکر شد تنگی کانال کمر بخشی از روند پیری ستون فقرات است و در همه افراد به درجاتی ایجاد میشود؛ پس کاری که میتوان در مراحل اولیه انجام داد جلوگیری از پیشرفت آن و یا حداقل کند کردن سیر بیماری است. مهمترین اقدام ها برای این کار پرهیز از ایجاد فشار بیش از حد روی ستون فقرات در کارها و فعالیتهای روزمره و انجام ورزش صحیح است. رانندگی طولانی، خم و راست شدن مکرر، بلند کردن اجسام سنگین و نشستن و بی‌حرکتی طولانی روی صندلی همه سبب تسریع پیشرفت بیماری میشوند.

عوامل تسریع و تشدید تنگی کانال کمر
عوامل تسریع و تشدید تنگی کانال کمر

از طرف دیگر، انجام فعالیتهای ورزشی منظم و صحیح مثل پیاده روی در سطح بدون‌شیب، نرمشهای تقویت کننده عضلات کمر، راه رفتن در آب و شنا با افزایش توان مقاومتی ستون فقرات نه تنها مانع آسیب بیشتر میشوند بلکه با افزایش قدرت عضلات کمر و پاها میتوانند علائم بیمار را برطرف نمایند. انجام نرمشهای ستون فقرات، تغذیه مناسب شامل ویتامینهای ث” و د” و نیز مصرف لبنیات و کلسیم و گرم نگه داشتن کمر خصوصا در فصلهای سرد سال مهمترین اقدامات و درمانهای خانگی برای این بیماری در مراحل نه چندان پیشرفته هستند.

مراقبتهای روزمره برای پیشگیری از آسیب ستون فقرات
مراقبتهای روزمره برای پیشگیری از آسیب ستون فقرات

در مواردی که بیمار با درد شدید مراجعه میکند و امکان انجام ورزش و درمانهای مشابه وجود ندارد، استفاده از

داروهای ضد التهاب، استراحت و گرم نگه داشتن کمر برای رهایی بیمار از وضعیت نامناسب فعلی درمان اولیه هستند. با کاهش شدت علائم میتوان سایر درمانها مثل ورزشها و نرمشهای خانگی، آب درمانی و فیزیوتراپی را آغاز کرد مشروط به اینکه وضعیت بیمار نشانه‌ای از نیاز به جراحی اورژانسی نداشته باشد. این شرایط نیازمند جراحی اورژانسی در ادامه متن ذکر میشوند. اگر با انجام این درمانها علائم بیمار بهتر شود، درمانهای نگه دارنده مثل ورزشهای سالم منظم از جمله پیاده روی و شنا و همینطور پرهیز از ایجاد فشار نامتعارف روی کمر را میتوان برای ادامه درمان کافی دانست. اما گاهی میزانی از درد باقی می‌ماند که راههای مختلفی برای کنترل آن وجود دارد؛ از درمانهای دارویی با دوز کم تا تزریق اپیدورال کمری با این هدف که بیمار بتواند به زندگی طبیعی خود بازگردد.

درمانهای غیر جراحی تنگی کانال کمری
درمانهای غیر جراحی تنگی کانال کمری

اما همواره بیمارانی هستند که متاسفانه به هیچ کدام از درمانهای غیر جراحی پاسخ نمیدهند و انجام جراحی تنها راه نجات آنها برای بدست آوردن توانایی حرکت است. دو مورد وجود دارد که فرد را نیازمند جراحی اورژانسی در اولین فرصت ممکن میکند: ضعف در پاها به شکلی که بیمار نه به علت درد، بلکه به علت توان کم عضلات پاها قادر به حرکت نباشد؛ و بی اختیاری ادرار یا مدفوع که از دست دادن زمان برای جراحی این بیماران به معنی برگشت ناپذیر بودن این علائم است.

جراحی تنگی کانال کمر به چه شکل انجام میشود؟

نمای شماتیک نحوه انجام جراحی تنگی کانال کمر
نمای شماتیک نحوه انجام جراحی تنگی کانال کمر

در این جراحی قسمتی از استخوانهای اطراف کانال نخاعی برداشته میشوند و رباط های سفت و بزرگ شده خارج میگردند و تا فشار از روی عناصر عصبی برداشته شود. در این عمل لازم است میزان تراشیدن استخوانها و برداشتن رباطها در حدی باشد که سبب ناپایداری ستون فقرات نگردد وگرنه به غیر از آزاد کردن عناصر عصبی، چاره‌ای جز استفاده از پلاتین برای ثابت کردن مهره‌های ناپایدار وجود ندارد؛ گرچه استفاده از پلاتین منجر به محدودیت حرکت در کمر و نیاز به مراقبت بیشتر بعد از عمل میگردد.
متاسفانه امروزه به شکل نامتعارف و بیش از حد از پلاتین گذاری در جراحی تنگی کانال ستون فقرات استفاده میشود که نتایج و عوارض غیرقابل برگشتی در آینده میتواند برای بیمار به همراه داشته باشد؛ و از سوی دیگر در بیماری که به جز تنگی کانال دچار ناپایداری و لقی مهره کمری هم باشد، بکارگیری پلاتین برای ایجاد ثبات مهره‌ها کاملا لازم و ضروری است و عدم ایجاد ثبات میتواند در آینده سبب تشدید ناپایداری و نیاز به عمل مجدد گردد.

بدست آوردن توانایی راه رفتن، مهمترین دستاورد جراحی تنگی کانال کمر
بدست آوردن توانایی راه رفتن، مهمترین دستاورد جراحی تنگی کانال کمر

توانایی حرکت و راه رفتن لازمه زندگی بشر است، به آن دست یابید…
دکتر علیرضا طبیب خوئی

جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات


دیسک گردن چیست؟

بین مهره‌های گردنی که هفت عدد هستند ماده ژلاتینی وجود دارد که دیسک گردن نامیده میشود. دیسک مانند باشلی است که باعث میشود حرکت مهره‌ها روی هم به نرمی انجام شود و فشار جمجمه را روی مهره‌ها توزیع میکند. در واقع دیسک نیز نوعی مفصل است مثل سایر مفاصل بدن اما با ساختاری منحصر به فرد که برای قرارگیری مهره‌ها روی هم طراحی شده. در طول ستون فقرات، درست در پشت دیسکها کانالی وجود دارد که نخاع از داخل آب عبور میکند.

 

دیسک گردن چیست
ماهیت دیسک گردن

ابتلا به بیماری دیسک گردن” به چه معناست؟

بیماری دیسک گردن” اصطلاحی است که به مجموعه‌ای از بیماریهای درگیر کننده آن اطلاق میگردد که همان آرتروز گردن” بوده و بطور شایع تر به معنی بیرون زدگی دیسک گردن است. این مفصل هم مثل مفاصل دیگر ممکن است دچار آرتروز شود. آرتروز” یا در اصطلاح علمی، ” استئوآرتریت” به معنای ساییدگی و فرسایش سیستم استخوانی و مفاصل بوده و اتفاقی است که با بالا رفتن سن بطور عادی در تمام افراد رخ میدهد. با حرکت مداوم و مکرر دو استخوان مجاور در هر مفصل رخ دادن این ساییدگی امری بدیهی خواهد بود. اما شکل ارتروز در قسمت دیسک کمی متفاوت است. با گذر زمان و بالا رفتن سن به بالای ۳۵ سال، به تدریج مایع طبیعی موجود در دیسک کمتر و کمتر میشود و دیسک رو به خشک شدن میرود. ماده ژلاتینی نرم که حاوی مقدار زیادی آب است به تدریج خشک میشود و انعطاف پذیری خود را از دست میدهد. حرکت دو مهره مجاور کمتر و سخت تر شده و به این ترتیب استخوان دو مهره هم ساییده میشوند و گاهی خودبخود و گاهی با حرکتی نامناسب، فشار زیادی به این دیسک ضعیف وارد شده و باعث میشود دیسک از جای خود بیرون بزند. به تمامی این روند، بیماری دیسک گردن می‌گویند.

 

بیماری دیسک گردن
بیماری دیسک گردن: خشک شدن و بیرون زدن دیسک، ساییدگی استخوانی و فشار روی عصبها

علت بیرون زدن دیسک گردن

همانطور که ذکر شد دیسک تضعیف شده مستعد بیرون زدگی است و گاهی خودبخود و گاهی با حرکتی نامناسب این اتفاق رخ میدهد اما چرا برخی افراد در سن پایین دچار این عارضه میشوند و برخی هرگز آن را تجربه نمیکنند؟ در واقع اگر آرتروز روند طبیعی افزایش سن در دیسک و مهره‌ها است چرا همه به بیماری بیرون زدگی دیسک گردن مبتلا نمیشوند؟
پاسخ این سوال تا چند سال اخیر بطور دقیق داده نشده بود؛ امروزه مشخص شده که مهمترین عامل در بیرون زدگی دیسک، ژنتیک و ارث است. شاید مواجه شده باشید با خانواده‌هایی که چند نفر از آنها درگیر این بیماری هستند. ژن افراد تعیین کننده این خواهد بود که با افزایش سن، چقدر خشکی در دیسک رخ دهد و دیسک چه میزان مقاومت داشته باشد که بستگی به ساختار مولکولی آن دارد.
سن نیز نقش مهمی در بیماریهای دیسک دارد؛ اصولا بیشترین میزان درگیری افراد با بیرون زدگی دیسک بین سنین ۳۵ تا ۶۰ سال است. در سنین پایین تر هنوز حالت انعطاف پذیری دیسک از بین نرفته و دیسک در سنین بالا هم آنقدر خشک و کم حجم میشود که بیرون زدن آن با توجه به همزمانی با محدودیت حرکات ستون فقرات در سن بالا، امری نادر خواهد بود.

 

علت بیرون زدگی دیسک گردن
عوامل مستعد کننده به ابتلا به بیماری دیسک‌گردن

بعد از ژنتیک و سن قطعا رتبه بعدی در آسیب پذیری دیسک، فشارهای فیزیکی خواهد بود؛ فشارهایی که این روزها بیشتر و بیشتر شده و به صورت نامحسوسی در زندگی افراد وار میشوند مثل خم شدن طولانی سر به پایین به دلیل کار کردن بیش از حد با موبایل، پشت میز نشستن‌های چندین ساعته و خیره شدن به صفحه مانیتور کامپیوتر یا صفحه کتب درسی، فعالیتهای اداری فشرده که گاهی گذر زمان را غیرملموس میکنند، ورزشهای نامناسب برای تناسب اندام و بدست آوردن سلامتی که به عکس قسمتی از سلامتی فرد را نیز از او میگیرند و در نهایت عادتهای غلط در زندگی روزمره مثل فرم اشتباه خوابیدن یا نشستن که با قرارگیری گردن در وضعیتی آسیب رسان همراه هستند. سیگار و اضافه وزن هم با تسریع روند از دست دادن آب دیسکها در این بیماری دخیل هستند.

چرا بیرون زدگی دیسک گردن مهم بوده و میتواند خطرناک باشد؟

از نخاع داخل ستون فقرات گردنی تعداد زیادی عصب خارج میشوند که بعد از اتصالات پیچیده وارد شانه، کتف و دستها میگردند. این عصبها مسئول حس و حرکت در این قسمتهای بدن هستند. از سوی دیگر، نخاع در قسمت گردن حاوی الیاف عصبی است که به سمت پایین امتداد یافته و سبب برقراری حس و حرکت و کنترل ادرار و مدفوع در قسمتهای پایین تنه میشوند. به این دلیل دیسکهای گردنی که درست در مجاورت نخاع و عصبهای آن قرار دارند اهمیت بسیار زیادی داشته و بیرون زدن این دیسکها ممکن است باعث آسیب جدی نخاع و عصبهای آن شوند.

خطر دیسک گردن
بیرون زدن دیسک گردن ممکن است باعث آسیب دائمی عصبها یا نخاع شود.

شایعترین علائم بیرون زدگی دیسک گردن

بسیاری از بیماریهای گردن از یک اسپاسم ساده تا دیسک و تنگی کانال ممکن است با درد خود گردن در یک سمت یا هر دوسمت همراه باشند و جالب اینکه گاهی این درد به پشت سر منتقل میشود و بیمار بیشتر از سردرد شکایت دارد تا درد گردن. اما اصولا علامت اصلی بیرون زدگی دیسک گردن، درد تیرکشنده از گردن به یک یا هر دو دست است. بسته به اینکه کدامیک از دیسکها بیرون زده باشند مسیر درد در دستها متفاوت خواهد بود. این درد ممکن است فقط به کتف انتشار یابد (در مورد دیسکهای بالای گردن) یا به بازو، ساعد و هر کدام از انگشتان (در مورد دیسکهای میانی و پایین گردن). علامت شایع همراه این درد، گزگز یا سوزن سوزن شدن یا سوزش پوست دست است که گاهی به صورت مع احساس میشود یعنی بی حسی.
علامت مهم دیگری وجود دارد که نشانه فشار زیاد و جدی روی عصب دست بوده و توجه بیشتری را می‌طلبد: ضعف در عضلات دست. در این صورت هر کدام از حرکات دستها ممکن است ضعیف شوند، حرکت شانه، بازو، ساعد و یا انگشتان؛ که با گذر زمان حتی منجر به کوچک شدن و تحلیل رفتن عضله میگردد. این اتفاق امری مهم است چراکه گاهی عدم توجه یا تاخیر در درمان منجر به دائمی شدن این ضعف و کوچکی عضله میشود.

علائم بیرون زدگی دیسک گردن
علائم بیرون زدن دیسک گردن و فشار روی عصب دست

تمام علائم بالا به دلیل فشار دیسک بیرون زده روی یکی از عصبهای گردن ایجاد میشود که از ستون فقرات گردنی خارج شده و مسئول عصب‌دهی به قسمت مشخصی از پوست و عضلات دستها است؛ اما گاهی بیرون زدگی دیسک بسیار شدیدتر بوده و اهمیت بسیار بیستری پیدا میکند چون ممکن است روی نخاع فشار بیاورد و آثار وسیعتری از خود بجا بگذارد. در این صورت بیمار دچار گزگز شدید در هر دو دست و حتی پاها میشود، راه رفتن وی دچار اشکال شده و ممکن است اختلال تعادل پیدا کند یا مجبور شود با آهستگی حرکت کند تا زمان نخورد. علامت دیگر بهم خوردن توانایی بیمار در حرکات ظریف دستهاست به صورتی که ضعف در دستها ندارد اما گویی قابلیتهای خود را در انجام کارهایش از دست داده مثل نوشتن، بستن دکمه‌های لباس، شستن ظرف و یا جابجایی وسایل. در مراحل پیشرفته و شدید بیرون زدگی دیسک گردن هم دیتها و هم پاها از کار می‌افتند و به اصطلاح فلج” میشوند و حتی بی اختیاری ادرار و مدفوع رخ میدهد. این شرایط بسیار شدید و پیشرفته ممکن است به درمان هم پاسخ ندهند و در واقع باید قبل یا در مراحل اولیه پیشرفت بیماری فراتر از درد اقدام به درمان جدی کرد چراکه اختلال در قدرت عضلات و عملکرد آنها و کنترل ادرار و مدفوع به سختی درمان میشوند.

علائم بیرون زدن دیسک گردن و فشار روی نخاع
علائم بیرون زدن دیسک گردن و فشار روی نخاع

راههای تشخیص بیرون زدگی دیسک گردن

 

تشخیص دیسک گردن
تشخیص دیسک گردن

هر درد گردن یا هر دردی که از گردن به دستها انتشار میدا کند نیازمند بررسی با ام آر آی نیست اما اگر

جراح مغز و اعصاب با انجام معاینه بررسی بیشتری را صلاح بداند درخواست ام آر آی خواهد کرد. در ام آر آی وضعیت دیسکها مشخص و بیرون زدگی، شدت و محل آن معلوم میشوند. انجام سی تی اسکن در برخی بیماران لازم است تا جزییات استخوانی مهره‌ها دیده شوند و عکس ساده هم جایگاه خود را دارد که میتواند اطلاعاتی در مورد قوس گردن و پایداری مهره‌ها روی هم بدست بدهد. بررسی شایع دیگر نوار غضب و عضله است. در این روش با کمک سوزنهای ظریفی که وارد عضلات دستها و پاها میشوند عملکرد عصبها مشخص میشود و تعیین میگردد که روی کدام عصب فشار است و شدت آن چقدر بوده و چه میزان آسیب به عصب وارد شده است. اما نکته مهم این است که تشخیص اصلی دیسک گردن و برنامه درمان اولیه وابسته به نوار عصب و عضله نیست، چیزی که مهم و تعیین کننده است شرح حال، معاینه پزشک و ام آر آی خواهد بود.

تاثیر ببماریهای همراه در دیسک گردن چیست؟

بیماریهایی هستند که بطور شایع در جامعه به عنوان بیماری زمینه‌ای وجود دارند و در روند بیماری و تشخیص و درمان آن تاثیر می‌گذارند و در صدر این بیماریها دیابت یا مرض قرار دارد. دیابت پس از پنج و خصوصا ده سال باعث آسیب عصبها و عروق کوچک تمام بدن میشود. آسیب عصبها خود ممکن است باعث درد و ضعف در اندامها گردد که در صورت همراهی با مثلا بیماری دیسک گردن، تشخیص آن را مشکل خواهد کرد. از سوی دیگر درمان بیماریهایی مثل دیسک گردن در این شرایط نیز تاثیر می‌پذیرد به این معنی که ممکن است با درمان موفق جراحی یا غیرجراحی، درد و گزگز بیمار بطور مناسبی برطرف نشود که علت آن همان بیماری زمینه‌ای است. نقش مهم دیگر دیابت در ترمیم پوست است. با توجه به آسیب عروق و اختلال خونرسانی بافتها، هر اقدام تهاجمی با خطر بیشتری نسبت به افراد عادی همراه است. ترمیم زخم سخت تر بوده و ریسک عفونت هم افزایش می‌یابد.
بیماریهای روماتیسمی هم نقش مهمی دارند. مبتلایان به این بیماریها هم ترمیم بافتی سخت‌تری خواهند داشت، درد ستون فقرات آنها چیزی مضاف بر آرتروز و بیرون زدگی دیسک است و درمان و کنترل روماتیسم باید همزمان با درمان دیسک صورت گیرد.
بیماریهای دیگری هم هستند که ممکن است با درگیری عصبهای محیطی در درمان دیسک گردن اختلال ایجاد کنند مثل نارسایی کلیوی و نارسایی کبدی.

مهمترین بیماریهایی که ممکن است با دیسک گردن همراه باشند
مهمترین بیماریهایی که ممکن است با دیسک گردن همراه باشند: دیابت، روماتیسم و بیماریهای قلبی

اما نکته مهمی قابل توجه است: هر دردی که به دستها تیر بکشد مربوط به دیسک گردن نیست خصوصا اگر سن فرد پس از میانسالی بوده، سابقه مشکلات قلبی وجود داشته باشد و درد در دست چپ احساس گردد لازم است بررسی دقیق قلبی در اولویت قرار گیرد چرا که همزمان بودن بیماری قلبی و ستون فقرات مساله ناشایعی و عجیبی نیست.

آیا ممکن است دیسک و آرتروز گردن و کمر همزمان باشد؟

این اتفاق خصوصا در میانسالی بسیار شایع رخ میدهد. در واقع عواملی که سبب آسیب دیسکها میشوند معمولا در کمر و گردن مشترک هستند، مثل ارث، فشارهای فیزیکی و رفتارهای غلط روزمره در محیط کار. اگر دیسکهای گردنی کمی آب از دست داده باشند بعید است دیسکهای کمر سالم بوده و انعطاف پذیری خود را حفظ کرده باشند.

همراهی مشکلات گردن و کمر شایع است
همراهی مشکلات گردن و کمر شایع است

حتی گاهی بیمار به دلیل علائم یکی از این دو قسمت مراجعه میکند و در بررسی ها درگیری ستون فقرات در قسمت دیگر هم تشخیص داده میشود؛ بعضی وقتها درمان قسمتی که هنوز علائم خیلی شدیدی ایجاد نکرده در اولویت قرار میگیرد و جالبتر اینکه گاهی با درمان دیسک یا تنگی کانال گردنی علائم کمری بیمار هم خوب میشوند.

درمانهای غیر جراحی دیسک گردن

گام اول در درمان بیرون زدگی دیسک گردن درمان دارویی و استراحت است مگر اینکه مواردی رخ دهد که جراحی اورژانس را لازم کند؛ این موارد در قسمت درمان جراحی توضیح داده خواهند شد. در واقع استراحت بسیار بسیار مهمتر از آن چیزی است که تصور میشود، استراحت به معنی عدم مراجعه به محل کار یا حداقل کم کردن فعالیت کاری یا فعالیت در منزل است. گردنبند یا کولار” که ممکن است ترم یا سخت باشد، وسیله‌ای کمکی برای این استراحت است. گردنبند تا حدودی حرکات گردن را محدود میکند و همواره به بیمار هشدار میدهد که مجاز به حرکات بی مهابا در گردن نیست وگرنه خود بستن گردنبند نقش درمانی قابل توجهی ندارد. استفاده از داروهای ضدالتهاب، ضد درد، شل کننده عضلات و برخی ویتامینها مثل ویتامین ب یک اصول درمان دارویی اولیه هستند. با استراحت و این دارو درمانی اکثر بیماران بهبود قابل توجه پیدا میکنند حتی در مورد افرادی که دیسک بیرون زده بزرگی دارند به صلاحدید جراح مغز و اعصاب میتوان صمن‌توجه به بروز علائم هشدار، برای درمانهای جراحی توجه نکرد و صبر کرد تا پاسخ به درمان دارویی مشخص گردد.

درمانهای غیرجراحی دیسک‌ گردن
درمانهای غیرجراحی دیسک‌گردن: گردنبند، دارو، فیزیوتراپی، آب درمانی و طب سوزنی

درمانهای مکمل دیگر شامل فیزیوتراپی، کایروپرکتیک، طب سوزنی، آب درمانی و برخی ورزشهاست که به صلاحدید پزشک تجویز میشوند و شاید انجام همه آنها همزمان اقدام مناسبی نبوده و بسته به شرایط فیزیکی بیمار و شدت بیرون زدگی دیسک ممکن است از یک یا چند روش برای تکمیل درمان بهره برد. هدف از این درمانها کنترل درد و بطور همزمان، تقویت عضلات گردن است تا عضلات قدرتمند بتوانند با حمایت از ستون فقرات، فشار را از روی دیسکها بردارند و ترمیم آنها را تسهیل کنند. هر کدام از این درمانها انواع و روشهای مختلفی دارند که بسته به شرایط بکار میروند؛ مثلا فیزیوتراپی شامل انجام برخی ورزشها، گرم کردن، ماساژ، تحریک الکتریکی عضلات، تحریک منطقه دچار اسپاسم با امواج صوتی، استفاده از میدانهای مغناطیسی (مگنت) و غیره است.

جراحی دیسک گردن

اگر در جراحی های مغز و اعصاب بخواهیم یک عمل را به عنوان کم دردسرترین، کم عارضه ترین و موثرترین عمل جراحی نام ببریم، جراحی دیسک گردن خواهد بود. گرچه هیچ عمل جراحی بی‌خطر نیست اما ریسک عفونت و عدم پاسخ به جراحی در این عمل بسیار کم بوده و درد مراقبت بعد از عمل دیسک گردن حداقل است. در این عمل باشی کوچک در جلوی گردن معمولا داخل یکی از چینهای گردن داده میشود که تاثیری در زیبایی ظاهری بیمار هم نداشته باشد. از کنار مری و نای، دسترسی به دیسک گردن فراهم میشود و بعد از برداشتن دیسکی که خراب شده، پروتز با یا بدون استخوان جایگزین میگردد. در حالت عادی زمان بستری بعد از عمل معمولا یک روز است و درد محل عمل هم به سرعت رو به بهبود میرود. از طرف دیگر، درد تیرکشنده به دستها بلافاصله برطرف شده و آرامش را به بیمار بازمیگرداند. اما گزگز دستها ممکن است تا مدتی باقی مانده و به تدریج برطرف شوند و همانطور که در بالا ذکر شد، ضعف عضلات، کوچک شدن عضلات، اختلال راه رفتن و اختلال کنترل ادرار و مدفوع که در موارد پیشرفته دیده میشوند ممکن است کمتر و دیرتر به درمان پاسخ دهند و گاهی حتی به درجاتی باقی بمانند.

برش پوستی کوچک برای جراحی دیسک گردن
برش پوستی کوچک برای جراحی دیسک گردن

مورد جالب دیگر آن چیزی است که در زمان عمل به جای دیسک قرار داده میشود؛ در قدیمی‌ترین شکل جراحی، قسمت کوچکی از استخوان لگن برداشته شده و به جای دیسک قرار داده میشود و با گذر زمان این استخوان به مهره‌های بالا و پایین جوش میخورد. به تدریج پروتزهای صنعتی جایگزین شدند که جنسهای مختلف از جمله فی داشته و هر کدام مزایا و معایب خود را دارند تا پروتز‌های نوین که در قسمتهای بعدی به آنها اشاره خواهد شد.

مراحل جراحی دیسک‌گردن
مراحل جراحی دیسک‌گردن

این جراحی در مواردی بکار میرود که یا درمانهای غیرجراحی موثر نبوده و بیمار همچنان درد داشته باشد یا عارضه‌ای مثل ضعف عضلانی رخ دهد. در مواردی میتوان انجام عمل جراحی دیسک گردن را اورژانس دانست: ضعف ناگهانی و شدید در دستها یا پاها و یا ایجاد اختلال در کنترل ادرار و مدفوع. در این موارد صبر و تعلل در برداشتن فشار از روی عصبها و نخاع ممکن است به قیمت ماندگار شدن این عوارض تمام شود.
موفقیت در جراحی دیسک گردن به دوران بعد از عمل و مراقبتهای صحیح نیز وابسته است که در قسمت دیگری به تفصیل توضیح داده شده است.
لازم به ذکر است در گذشته دور، جراحی دیسک گردن نیز مانند کمر از پشت گردن انجام میشد که با معرفی تکنیک کم‌عارضه و موثر جراحی از جلوی گردن تنها در موارد خیلی نادر برای دیسک بیرون زده از برش پشت گردن استفاده میشود مگر آنکه مشکل دیگری مانند تنگی کانال گردن نیز همزمان وجود داشته باشد.

جراحی‌های کم تهاجمی یا بسته دیسک گردن

بعد از انجام درمانهای دارویی، استراحت و درمانهای تکمیلی مثل فیزیوتراپی و آب درمانی، گاهی درد بیمار همچنان پابرجاست اما به دلایل مختلف مثل شدید نبودن بیرون زدگی دیسک، تخفیف نسبی علائم و یا خطرناک بودن بیهوشی برای بیمار، پزشک معالج انجام جراحی را به صلاح نمیداند و توصیه به درمانهای کم تهاجمی میشود. البته به دلیل موفقیت بسیار بالا و خطر پایین جراحی، نیاز به این درمانها در مورد دیسک گردن بسیار کمتر از دیسک کمر است اما در مواردی این درمانها هم بکار میروند. از جمله آنها میتوان تزریق مواد ضدالتهاب در اطراف ریشه عصبی درگیر (بلوک ریشه یا عصب)، جراحی لیزری، تزریق ژل و اوزون را نام برو که معمولا در مواردی که شدت بیرون زدگی و درد بیمار در حد انجام جراحی باز نیست بکار میروند.

آیا دیسک گردن عود میکند؟

عود دیسک گردن بعد از جراحی بسیار بسیار نادر است در حالی که احتمال عود دیسک کمر طی دو سال بعد از جراحی آن از پنج تا حتی بیست درصد گزارش شده. علت این است که در جراحی دیسک گردن برخلاف کمر، دیسک کامل خارج شده و با پروتزی جایگزین میگردد و دیسکی برای عود وجود نخواهد داشت. اما به هر حال احتمال خراب شدن و بیرون زدن دیسکهای مجاور همچنان وجود داشته است حتی بعد از جراحی ممکن است بدون مراعات حرکات گردن، ریسک بیرون زدن دیسکهای مجاور دیسک عمل شده بیشتر از حالت عادی هم باشد گرچه عود دیسک وما به معنی نیاز با جراحی مجدد نیست و بسیاری از این موارد با درمان غیر جراحی بهبود می‌یابند.

 

جراح دیسک گردن

مشکلات که دیسک گردن برای بیماران ایجاد میکند د صورت عدم بهبود با روش های غیر جراحی نیاز به پیدا کردن جراح دیسک گردن و یا به عبارتی بهترین جراح دیسک گردن در بیماران ایجاد میکند.دکتر علیرضا طبیب خوئی با سالها تجربه در زمینه بیماری های ستون فقرات یکی از بهترین جراحان

مغز و اعصاب و ستون فقرات ایران میباشند.

 

روشهای جدید جراحی دیسک گردن

طی یکی دو دهه اخیر پیشرفت قابل ملاحظه‌ای در پروتزهای جایگزین شونده به جای دیسک گردن اتفاق افتاده. در مورد روشها و ابزارهای معمول و قدیمی، دیسک برداشته شده با پروتزی جایگزین میشود که حرکت بین دو مهره در قسمت دیسک را از بین برده و در واقع قسمتی هرچند کوچک از حرکت گردن بیمار از دست میرود. این محدودیت کمتر از ده درصد حرکات عادی و روزمره گردن را شامل میشود و بعید است افراد بعد از جراحی متوجه اختلال جدی در حرکت گردن خود شوند. اما با ارائه محصولات جدید، پروتزهایی بکار میروند که قابلیت حرکت دو مهره روی هم را حفظ میکنند و به معنی واقعی کلمه، دیسک مصنوعی” خوانده میشوند. کارگذاری دیسک مصنوعی ظرافت بیشتری را در زمان جراحی می‌طلبد و اکثرا در بیماران جوان کمتر از چهل سال بکار میرود زیرا حرکت گردن آنها هنوز مانند افراد مسن‌تر کاهش نیافته و گردن گرم و انعطاف پذیر است و میتوان به باقی ماندن این انعطاف پذیری امیدوار بود. از سوی دیگر قیمت این پروتزها گاهی تا ده برابر پروتزهای قدیمی هستند که خود ممکن است مانعی برای بکارگیری آنها در برخی شرایط باشد. اما جای نگرانی زیادی نیست زیرا همانطور که در بالا ذکر شد، تحقیقات هنوز نشان نداده‌اند که تفاوت چشمگیری بین حرکت و درد بیمار بعد از عمل در استفاده از پروتزهای قدیمی و دیسکهای مصنوعی وجود داشته باشد و استفاده از دیسکهای مصنوعی نوعی ترجیح و تلاش برای کمک حداکثری به سلامت و عملکرد ستون فقرات گردنی افراد جوان است.

 

دیسک مصنوعی
دیسک مصنوعی

تا دیر نشده مراقب ستون سلامت بدن یعنی ستون فقرات باشید و برای رهایی از درد، نجات سیستم عصبی نخاع و بازگشت به زندگی عادی، درمان دیسک گردن را جدی بگیرید.

با آرزوی سلامتی …
دکتر علیرضا طبیب خوئی
جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات


 AVM مغزی شامل تعداد بیشماری سرخرگ که وارد آن میشوند و حجم خون زیادی را وارد ضایعه میکنند و چند سیاهرگ کوچک تا غول پیکر که خون را از آن خارج می‌نمایند.

 این ضایعه هم مانع خونرسانی صحیح مغز میشود و هم میتواند دچار خونریزی‌ شده و

آسیب شدید مغزی را سبب گردد.
درمانهای مختلفی برای انواع متفاوت AVM توصیه میشود، از اشعه‌درمانی تا جراحی‌های آنژیوگرافیک و جراحی باز و حتی ترکیبی از هر کدام.
اشعه‌درمانی با خطر اولیه بسیار کم همراه است اما خطر خونریزی ضایعه تا حداقل دو سال باقی می‌ماند زیر اثر اشعه معمولا با تاخیر روی ضایعه نمایان میگردد.
درمان آنژیوگرافیک یا به اصلاح جراحی بسته” به معنی بستن یک به یک سرخرگها میباشد. خطر حین جراحی از اشعه‌درمانی بیشتر و از جراحی باز کمتر است اما درمان ضایعه ممکن است سالها به طول انجامد زیرا هر چند ماه میتوان یک یا دو سرخرگ را بست و امکان باز شدن رگهای جدید در فواصل درمان وجود دارد.
جراحی باز به معنی بستن تک تک سرخرگها و بعد سیاهرگها و در نهایت خارج کردن کامل کلافه عروقی است. خطر حین جراحی از سایر روشهای درمانی بیشتر است اما با جراحی موفق، بیمار کاملا درمان میشود و با توجه به مادرزادی بودن بوجود آمدن AVM، عود یا خطر خونریزی وجود نخواهد داشت. این عمل جراحی بسیار حساس و طولانی بوده و مانند قطع کردن یک به یک سیمهای پیچیده یک بمب ساعتی است و اگر اشتباهی صورت گیرد و به جای یک سرخرگ یک سیاهرگ که میتواند بسیار شبیه سرخرگ باشد بسته شود، خون در کلافه تجمع یافته و خونریزی اتفاق می‌افتد که به سختی میتوان آن را کنترل کرد.
تصمیم به انتخاب نوع درمان بستگی به توصیه و صلاحدید پزشک معالج و ترجیح بیمار و خانواده وی دارد.


افراد مبتلا به فتق

دیسک کمر که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند با پرسشهای بیشماری روبرو می شوند که در مجموع ناشی از نگرانی آنها از کیفیت زندگی و نحوه ی مراقبتهای پس از جراحی در خانه ناشی می شود.
شما در این مطلب پاسخ بسیاری از پرسش های خود را خواهید یافت ما در تلاشیم که نگرانیهای بیماران را در دوره ی پس از جراحی درک و آنها را برطرف کنیم.

 

ادامه مطلب


شوانوم یا نورینوم، تومور مغزی خوش خیمی است که از غلاف عصبهای مغزی که از مغز جدا میشوند و در حال خروج از جمجمه هستند منشا میگیرد. شایعترین فرم آن، شوانوم عصب شنوایی یا تومور عصب شنوایی است که باعث کاهش پیشرونده شنوایی میگردد و از بین رفتن عصب گوش و به آن معمولا تومور زاویه پلی-مخچه‌ای” یا CP angle” میگویند. سایر علائم شایع این تومور گزگز صورت، اختلال بلع، عدم تعادل، دوبینی و ضعف اندامهاست اما اکثرا بیماران با کاهش شنوایی به متخصصین گوش و حلق و بینی مراجعه و تشخیص داده‌میشوند.

ادامه مطلب


تومور مغزی به چه معناست؟

تقریبا تمام سلولهای بدن همواره در حال رشد و تکثیر هستند و بصورت مداوم سلول جدید جایگزین سلول پیری میشود که از بین میرود؛ جالب اینکه سلول عصبی جزء معدود سلولهایی است که تکثیر پیدا نمیکند و سلولهای خونی و پوست و مخاط بدن بیشترین میزان تکثیر را دارند.

ادامه مطلب


این متن دومین مطلب آزمایشی من است که به زودی آن را حذف خواهم کرد.

زکات علم، نشر آن است. هر

وبلاگ می تواند پایگاهی برای نشر علم و دانش باشد. بهره برداری علمی از وبلاگ ها نقش بسزایی در تولید محتوای مفید فارسی در اینترنت خواهد داشت. انتشار جزوات و متون درسی، یافته های تحقیقی و مقالات علمی از جمله کاربردهای علمی قابل تصور برای ,بلاگ ها است.

همچنین

وبلاگ نویسی یکی از موثرترین شیوه های نوین اطلاع رسانی است و در جهان کم نیستند وبلاگ هایی که با رسانه های رسمی خبری رقابت می کنند. در بعد کسب و کار نیز، روز به روز بر تعداد شرکت هایی که اطلاع رسانی محصولات، خدمات و رویدادهای خود را از طریق

بلاگ انجام می دهند افزوده می شود.


آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها